Een discushernia betekent eigenlijk dat het materiaal dat centraal in de discus of tussen-wervelschijf ligt niet meer op zijn normale plaats ligt maar er eigenlijk uitgeperst wordt. Deze aandoening komt vaak voor bij mensen tussen de dertig en de 45 jaar. Hoewel de laatste jaren ook veel 20 jarigen met deze klacht gezien worden.
De anatomie
De wervelkolom is opgebouwd uit 24 wervels. Deze worden als het ware opgestapeld op elkaar en vormen zo de wervelkolom. Deze constructie geeft het lichaam een zeer belangrijke steun om rechtop te staan. Het onderste deel van de wervelkolom heet de lumbale wervelkolom genoemd. De lumbale wervelkolom heeft vijf wervels, genummerd van L1 tot L5. Ze zijn zo opgesteld ten opzichte van elkaar dat ze een lichte holling van de kolom veroorzaken, de lordose genoemd. De L5 of onderste wervel maakt contact met de bovenzijde van het heiligbeen of sacrum. Soms kan er, als uitzondering een zesde lumbale wervel bestaan. Dat is dan eigenlijk de eerste sacrale wervel die los is van het sacrum. We noemen dit een lumbalisatie. Dit hoeft echter geen reden van pijn of ander ongemak van de wervelzuil te betekenen. Andersom komt ook voor, dan noemen we het een sacralisatie.
Tussen de verschillende wervels in ligt de tussenwervelschijf of discus. Deze discus of tussenwervelschijf bestaat uit bindweefsel, bindweefsel is materiaal dat de levende cellen in het lichaam samen houdt. Het meeste weefsel bestaat uit collageen.
De discus bestaat uit twee delen: de nucleus of het centrale gedeelte dat de druk en de krachten opvangt en vervolgens de annulus, een complex van ringvormige sterke ligamenten die het nucleus gedeelte omgeven. Gezonde tussenwervelschijven werken als schokbrekers, ze beschermen de wervels tegen de dagelijkse sterke krachten die erop inwerken zoals springen, lopen, tillen etc..
Wat zijn de oorzaken?
Een hernia ontstaat op het ogenblik dat het centrale deel, de nucleus, van de tussenwervelschijf uit zijn normale plaats geduwd wordt. Deze nucleus duwt dan tegen de buitenste ring, de annulus waardoor het geheel naar buiten uitpuilt.
Naarmate de leeftijd vordert heeft de annulus de neiging om kleine barsten en scheurtjes te vertonen, dit wordt dan hersteld dmv littekenweefsel. Dit proces noemt men degeneratie van de tussenwervelschijf.Naarmate dit proces toeneemt zal de centrale nucleus zich tussen de beschadigde ring persen, af en toe geeft dit een bulging of uitstulpen van de discus, later kan het centrale deel zich echt door de annulus drukken en een echte hernia veroorzaken.
Sterk uitgesproken activiteiten zoals herhaaldelijk diep vooroverbuigen, zware gewichten heffen, etc. kan een sterk abnormale kracht zetten op de schok absorberende discus, indien deze krachten te groot zijn kan dat de annulus gaan beschadigen en op die manier een hernia veroorzaken.
Ook een trauma, bijvoorbeeld een val van de ladder, kan acuut een grote uitstulping van de tussenwervelschijf veroorzaken.
Symptomen
In een groot aantal gevallen is er naast de discushernia ook slijtage van de wervelkolom , deze slijtage letsels kunnen pijn veroorzaken die langzaam toeneemt. Soms is er een vage, doffe pijn over de wervelkolom voelbaar, soms door een bepaalde beweging of activiteit. Op het moment dat er effectief een discushernia ontstaan is, zien we een acute schietende pijn naar de heupstreek en vervolgens naar een bepaald gedeelte van het been, afhankelijk van de lokalisatie van de hernia. Indien de hernia in contact komt met een zenuw ontstaat het beeld van een zenuwcompressie. Deze uitstralende pijn naar het been is vaak erger dan de rugpijn. Deze pijn kan gevoeld worden in de dij, de kuit en zelfs in de tenen. Er is vaak niet alleen pijn aanwezig maar patiënten klagen van een doof gevoel, het gevoel van speldenprikken of het “lopen van mieren” over de benen. Indien de druk op de zenuw blijft bestaan kan zelfs de spierfunctie verminderen, ook de reflexen nemen af.
Een heel gevaarlijke situatie ontstaat als er een grote hernia druk geeft op de zenuwen die de blaas en darm functie en sluitspieren controleren. Er wordt pijn gevoeld over de bil regio, een doof gevoel in de zitregio en in ergere gevallen verliest men de controle over de blaas en darmfuncties. Dit heet het cauda equina syndroom, dit is een echte urgentie: als er dan niet snel ingegrepen wordt kan er onherstelbare schade aan de desbetreffende zenuwstructuren optreden, met incontinentie tot gevolg.
Hoe wordt de diagnose gesteld?
De diagnosestelling begint met een grondig klinisch onderzoek en een anamnese van uw medische voorgeschiedenis, een correcte beschrijving van uw symptomen en hoe de klachten begonnen zijn is onontbeerlijk. Het klinisch onderzoek richt zich naar de beweeglijkheid van de wervelkolom en een neurologisch onderzoek. Alhoewel de tussenwervelschijven niet te zien zijn op de klassieke röntgen opnames kan door de hoogte van de afstand tussen de wervels toch al een goede indruk gemaakt worden van de toestand van de tussenwervelschijf. Ook geassocieerde degeneratieve of slijtage letsels van de wervelkolom kunnen op deze manier in beeld gebracht worden.
Een CT scan, kan beelden toen van de wervels in verschillende richtingen en in dunne plakjes. Hierdoor kunnen we op verschillende niveaus gaan nagaan of de tussenwervelschijf naar achter uitgestulpt is en een druk veroorzaakt op de onderliggende zenuw. Bijkomend kan ook een MRI onderzoek worden uitgevoerd, dit maakt gebruik van de combinatie magnetische golven/computer: hierdoor krijgt men een zeer duidelijk beeld van de weke delen structuren van het lichaam, hier in het bijzonder de tussenwervelschijven en de zenuwen.
Een EMG wordt uitgevoerd om de spierfunctie te testen van de verschillende zenuwen; een verandering van de spierfunctie kan een indicatie geven van de werking van de desbetreffende zenuw die verantwoordelijk is voor de specifieke werking van die spier.
De behandeling
DE NIET CHIRURGISCHE BEHANDELING
Meestal is een conservatieve of niet operatieve behandeling de eerste optie, tenzij er een dusdanig probleem van overdruk op de zenuw bestaat dat het onverantwoord zou zijn om niet chirurgisch in te grijpen. Relatieve rust is als eerste aangewezen, hierdoor wordt de irritatie en de ontstekingsreactie locaal onderdrukt. Het is echter zeker niet de bedoeling om blijvend in bed te blijven, een wisselende houding (staan, liggen en rondwandelen) is veel meer aan te raden.
Het gebruik van NSAID en pijnstillers is de eerste dagen te raden, soms in combinatie met een spierontspanner. Heel veel van de discus hernia patiënten kunnen op een conservatieve manier zeer gunstig behandeld worden, indien de symptomen echter niet verminderen, of zelfs toenemen, is een chirurgische ingreep toch aangewezen.
DE CHIRURGISCHE BEHANDELING
Indien er geen duidelijke verbetering optreedt met de conservatieve behandeling, of als er een toename van de klachten ontstaat moet toch de neurochirurg geraadpleegd worden. Soms kan, zoals in het geval van een cauda equina syndroom, een dringende ingreep noodzakelijk zijn!
Heeft u lichamelijke klachten en wilt u graag weer pijnvrij kunnen bewegen? Met een fysiotherapie intake bekijken welke behandeling het beste voor u zal werken.
Bij Fysiotherapie Heerhugowaard aan de Terborchlaan kunt u zonder verwijzing binnen 24 uur terecht
