Artrose is een aandoening van de gewrichten, in het dagelijks leven ook wel slijtage genoemd. Gewrichten zorgen er voor dat het lichaam flexibel is, ze zorgen er bijvoorbeeld voor dat je je armen en benen kunt buigen en strekken. Een gewricht wordt meestal gevormd door twee botstukken. Om het uiteinde van dat bot heen ligt een gladde bekleding: het gewrichtskraakbeen.

Artrose is een aandoening waarbij het gewrichtskraakbeen in kwaliteit achteruit gaat en op den duur zelfs geheel kan verdwijnen. De bot uiteinden komen dan tegen elkaar. Hierdoor kunnen er ook problemen ontstaan met het onderliggende bot.
Als reactie op de verminderde kraakbeen bescherming gaat het bot zijn dragende oppervlak vergroten om de druk op het gewricht te verminderen. Het gewricht kan daardoor uitsteeksels vormen (osteofyten), dikker worden en misvormd raken. Hierdoor worden bewegingen pijnlijk en je krijgt de neiging om het gewricht steeds minder te gaan bewegen. Dit veroorzaakt weer dat je stijf wordt en dat de spieren slapper worden. Artrose wordt wel eens verward met osteoporose . Bij osteoporose worden de botten kalkarm en lopen de kans om te breken of, zoals bij een wervel, in te zakken.

Vóórkomen en ontstaan van artrose
Artrose kan in alle gewrichten optreden maar komt voornamelijk voor in de gewrichten van de handen, knieën en heupen. Hoewel het onder ouderen de meest voorkomende gewrichtsaandoening is, zijn er in Nederland naar schatting 25.000 jongen patiënten (tussen de 25 en 44 jaar) met artrose. In totaal zijn er meer dan 650.000 mensen die in meer of mindere mate last hebben van artrose.
Artrose komt dus veel voor: bij het ouder worden krijgt bijna iedereen er in meer of mindere mate last van. Meestal is het niet ernstig: je hoeft er zelfs niks van te merken. Als je zo af en toe pijnlijke stijve gewrichten hebt is dit niet iets om je zorgen over te maken. Pas als de verschijnselen erger worden is het goed om eens langs de huisarts te gaan.
Artrose kan op verschillende manieren ontstaan. Meestal is de oorzaak slijtage die van nature ontstaat bij het ouder worden. Maar ook overbelasting of herhaalde blessures door bijvoorbeeld sporten of door bepaald werk kan een rol spelen. Zo hebben veel voetballers last van artrose in hun knieën en enkels en balletdansers krijgen het vaak in hun voeten.
Artrose wordt ook wel eens slijtage-reuma genoemd. Maar bij artrose komen geen veranderingen in het bloed voor, zoals bij reuma. Een reumatest zal dan ook geen afwijkingen laten zien. Met artrose kun je oud worden, maar het kan wel pijnlijk zijn.

Behandeling van artrose
Als eerste is het belangrijk een zo actief mogelijk leven te blijven leiden. Niet voor niets is het spreekwoord “Rust Roest”. Gedoseerd gelijkmatig bewegen is belangrijk. Probeer overbelasting te vermijden zoals overgewicht en overmatige sport.
Fysiotherapie kan u helpen om acute momenten van verergering weer te verhelpen, pijn te dempen en u te instrueren met betrekking tot goede beweging en oefeningen.

Bij de orthopaed
De behandeling bij de orthopaed is uiteenlopend van aard.
Medicijnen zijn meestal van de NSAID groep: de Niet Steroïde Anti Inflammatoire Drugs. Hiervan zijn er zeer vele op de markt. Zij hebben allemaal een aantal werkingen namelijk pijnstilling, ontstekings remming en zwelling vermindering. Helaas ook bijwerkingen meestal op het gebied van de maag en darmen. Wanneer al deze maatregelen niet helpen kan in sommige gevallen een injectie in het gewricht worden gegeven met bijnierschorshormonen (corticosteroïden).
Een andere mogelijkheid is een injectie met een Hyaluronzuur preparaat, dat een betere smering in het gewricht kan bewerkstelligen. Afhankelijk van het preparaat kan dit van 1 tot 3 x gedaan worden. Volgende stap is een operatieve behandeling. Ook hier kennen we een scala van mogelijkheden uiteeenlopend van het schoonmaken van het gewricht met een kijkoperatie tot het vervangen door middel van een kunstgewricht. In de desbetreffende hoofdstukken wordt hierop nader in gegaan.